ေမာင္သာမည- ရင္႔က်က္ျခင္းအတြက္ ကြင္းဆက္မ်ား ( ၃ )

( ဆရာေမာင္သာမည ျပန္ဆိုျပဳစုေသာ “ရင္႔က်က္ျခင္းအတြက္ ကြင္းဆက္မ်ား” စာအုပ္ေလးကို ေကာက္ႏုတ္ကူးယူတင္ျပလိုပါတယ္။ စာအုပ္ကို “Plastic Rainbow Publishing” စာအုပ္တိုက္မွ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အဓိကျပႆနာမ်ားမွာ ဦးေဆာင္သူမ်ား အျပင္ ေနာက္လိုက္မ်ား၏ စိတ္ဓါတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ မရင္႔က်က္မႈေၾကာင္႔ ျဖစ္ပြါးေနသည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ ထိုသို႔ဆိုရသနည္းကို ေအာက္တြင္ ေရးသားထားသည္႔ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ားကို ဖတ္ရွဴၿပီး စာဖတ္သူတို႔ ဆက္လက္ေတြးေတာၾကည္႔ပါေတာ….။   )

၄) လိင္မႈကြင္းဆက္

လူ႔ေလာကရဲ႕ေအးခ်မ္းမႈကို ေႏွာက္ယွက္ဖ်က္ဆီးေနတဲ႔ ရာဇဝတ္ျပစ္မႈမ်ားရဲ႕ အဓိကအရင္းခံဟာ လိင္စိတ္ ေဖါက္ျပန္မႈပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ လူမႈေရးပညာရွင္ တခ်ဳိ႕က ေျပာၾကပါတယ္။ လိင္မႈကိစၥဆိုင္ရာ ရင္႔က်က္မႈ မရိွတဲ႔အတြက္ လူ႔ေလာကနဲ႔ခ်ီတဲ႔ ဆိုးက်ဳိးႀကီးႀကီးမားမားေတြ ျဖစ္ေပၚလာရတယ္လို႔ သည္ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပေနပါတယ္။

          လူသားသည္ မသဲကြဲေသာ လိင္စိတ္ႏွင္႔ ေမြးဖြါးလာေသာသတၱဝါျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင္႔ သီးသီးသန္႔သန္႔ ျပတ္ျပတ္သားသားရိွၿပီး ဖန္တီးမႈပါေသာ လိင္မႈဆက္ဆံေရးဆီသို႔ ေရာက္သည္အထိ ရင္႔က်က္ရန္လိုအပ္သည္။

          ကၽြႏ္ုပ္တို႔ လူသားမ်ား၏ လိင္သဘာဝသည္ ရင္႔က်က္မႈသို႔ မေရာက္မွီ ပုံမွန္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အဆင္႔မ်ားကို ျဖတ္သန္းသြားရသည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္၏။ တခ်ဳိ႕ေသာ စိတ္ခံစားမႈ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားေၾကာင္႔ ယင္းလိင္သဘာဝသည္ ဤအဆင္႔တစ္ခုခုတြင္ ရပ္တန္႔သြားတတ္သည္။ ထိုအခါ ရင္႔က်က္မႈဆီသို႔ ဆက္လက္ မတိုးတက္ႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ရသည္။

          ျပင္းထန္ေသာ လိင္စိတ္ႏွင္႔ အခ်ဳပ္အခ်ယ္ကင္းမဲ႔ေသာ လူႀကီးစိတ္တို႔ ပူးတြဲလာေလရာ၊ ပတ္ဝန္းက်င္ကို မိမိလူႀကီးျဖစ္ေၾကာင္း ျပသရာတြင္ လိင္မႈစြမ္းေဆာင္ခ်က္တို႔ျဖင္႔ ျပသတတ္သည္။ ခ်စ္သူ အေဖၚထားျခင္းပင္ ျဖစ္ပါ၏။

          လူတစ္ေယာက္သည္ မိမိ၏ လိင္သဘာဝကို ေနာင္တစိတ္ကင္းမဲ႔စြာ လက္ခံျခင္း မရိွေသးလွ်င္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏လိင္သဘာဝကို ဆင္ျခင္တုံဥာဏ္ႏွင္႔ ယွဥ္သည္႔ ဘဝစီမံကိန္းတစ္ခုအတြင္းသို႔ သြတ္သြင္းေပါင္းထည္႔ျခင္း မရိွသေရြ႕လည္းေကာင္း၊ လိင္မႈကိစၥကို အျပန္အလွန္အက်ဳိးျပဳေသာ ဖိုမၾကား ဆက္ဆံေရး၏ အေျခခံအျဖစ္ မဖန္တီးႏိုင္သေရြ႕လည္းေကာင္း ထိုသူကို လိင္စိတ္ ရင္႔က်က္သူဟု ဆိုႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။

          လူတစ္ေယာက္၏ လိင္အျပဳအမူသည္ သူတစ္ပါးကို လြမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီး အျမတ္ထုတ္ အသုံးခ်လိုသည္႔ ဆႏၵႏွင္႔ ျပည္႔ေနမည္ဆိုလွ်င္၊ ထိုသူသည္ က်န္သည္႔လူမူကိစၥမွန္သမွ်၌လည္း အေပၚစီးမွ ခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီး အျမတ္ထုတ္ေနမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ လူလူခ်င္း တန္းတူညီမွ်ဆက္ဆံရမည္ဆိုသည္႔ ရင္႔က်က္ေသာစိတ္ဓါတ္မ်ဳိးရိွမည္ မဟုတ္ပါ။ လိင္ကိစၥကို စက္ဆုပ္ရြံ႕ရွာစရာအျဖစ္ သေဘာထားသူသည္လည္း၊ အျခားကိစၥရပ္တို႔၌ တန္ဖိုးမွန္ကို တြက္ခ်က္တတ္မည္ မဟုတ္ပါ။ မွန္ကန္စြာ ေဝဖန္တတ္သည္႔ ဆင္ျခင္တုံစြမ္းအားသည္ ထိုသူ၌ ခ်ဳိ႕တဲ႔ေနမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။

၅) ကိုယ္ခ်င္းစာမႈကြင္းဆက္

စင္စစ္ မိမိကိုယ္ကိုသာ ဗဟိုျပဳ အာရုံစိုက္ရာမွ၊ သူတစ္ပါးတို႔ကိုလည္း မိမိႏွင္႔ အလားတူ လူသားမ်ားဟု သိမွတ္ကာ၊ ယင္းသူတစ္ပါးႏွင္႔ မိမိၾကား ဆက္စပ္မႈကို သိျမင္သေဘာေပါက္ သြားျခင္းသည္ ရင္႔က်က္မႈ၏ အေရးပါဆုံး အဆင္႔တစ္ရပ္ျဖစ္ပါ၏။

တိတိက်က်ေျပာရရင္ ကိုယ္႔အသက္ရွင္သန္မႈအတြက္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ေရြးခ်ယ္တုံ႔ျပန္ရင္း အတၱဆိုတာ ျဖစ္တည္လာရပါတယ္။

          သည္လို ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီတဲ႔ အတၱကို တည္ေဆာက္ျခင္းသည္ပင္ ရင္႔က်က္မႈကြင္းဆက္တစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ ဆရာႀကီးအိုဗါစထရိက ေျပာပါတယ္။

          လူတစ္ေယာက္သည္ မိမိကိုယ္ကို အျခားေသာ ဘဝတူလူသားတို႔အၾကား၌ တည္ရိွေနသူအျဖစ္ ျမင္ႏိုင္စြမ္းႏွင္႔ ျမင္လိုစိတ္ မရိွသေရြ႕လည္းေကာင္း၊ မိမိကို သူတစ္ပါးက ျပဳေစခ်င္သည္႔အတိုင္း ကိုယ္က သူတစ္ပါးအေပၚ ျပဳႏိုင္စြမ္းႏွင္႔ ျပဳလိုစိတ္ မရိွသေရြ႕လည္းေကာင္း၊ ရင္႔က်က္ျခင္း မရိွေသးသူသာ ျဖစ္ေပ၏။ 

          တကယ္႔လက္ေတြ႔မွာ ဇာတ္လိုက္( ဟီးရိုး ) မျဖစ္ေပမယ္႔ စိတ္ကူးနဲ႔ေတာ႔ ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္ မဟုတ္ပါလား။ သည္႔ထက္ပိုၿပီး အက်ဳိးရိွတာကေတာ႔ သည္လိုဇာတ္လိုက္နဲ႔ ဝင္ပူးခံစားရင္း၊ တကယ္႔လက္ေတြ႔ဘဝမွာလည္း ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ဇာတ္လိုက္ျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းလိုစိတ္ ဝင္လာျခင္းပါ။ အႏုပညာနဲ႔ အားကစားရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုဟာ ဒါပါပဲ။

          မရင္႔က်က္ေသာ ယင္းမိဘတို႔က ကေလးငယ္ကို အတၱဗဟိုျပဳစိတ္မွ ထြက္ေျမာက္ႏိုင္ေအာင္ အားမေပးဘဲ၊ ယင္းအတၱဗဟိုျပဳစိတ္ကို ခိုင္မာသည္ထက္ ခို္င္မာေအာင္သာ ပံ႔ပိုးေပးပါသည္။

၆) ဒႆနအျမင္ကြင္းဆက္

ကေလးသူငယ္၏ အသိဥာဏ္ကား အစိတ္စိတ္ အပိုင္းပိုင္းကိုသာျမင္၍ ၊ အနာဂါတ္ကို ေမွ်ာ္ျမင္ရာတြင္လည္း အစိတ္စိတ္အပိုင္းပိုင္း တစ္စတစ္နမွ်သာ ျဖစ္ေန၏။ သူသည္ အစိတ္အပို္င္းတို႔ကို ဆက္စပ္ၿပီး စုစည္းႏိုင္ေသာ အသိဥာဏ္မရိွ။ ထိုမွတဆင္႔တက္၍ အစိတ္အပို္င္းတို႔ကို အစုအစည္းအတြင္း သြတ္သင္းၾကည္႔ႏိုင္ျခင္းကား သူ႔ကိုယ္သူ ဒႆနကြင္းဆက္ျဖင္႔ ဘဝဆက္စပ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္၏။ ထိုအခါ အစိတ္အပိုင္း၏ အနက္အဓိပၸါယ္မွာလည္း ၿပီးျပည္႔စုံသြားပါေတာ႔သည္။ 

          လူသားသည္ သီးျခားတည္ရိွေနေသာ အရာမ်ားႏွင္႔ ၿပီးသည္႔ ေလာကတစ္ခုအတြင္းသို႔ ဖြါးျမင္ဝင္ေရာက္ရိွျခင္းျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင္႔ ကေလးသူငယ္တို႔၏ အစကနဦးအျမင္မွာ ဆက္စပ္ စုစည္းမႈမပါဝင္ေသာ သီးျခားကန္႔သတ္ အျမင္မ်ားသာ ျဖစ္ပါ၏။ အရြယ္ရလာသည္ႏွင္႔အမွ် သီးျခားအရာတို႔ၾကား၌ရိွသည္႔ ဆက္စပ္မႈကို ျမင္လာသည္။ ယင္းဆက္စပ္မႈျဖင္႔ သီးျခားအရာတို႔ကို စုစည္းၾကည္႔လာသည္႔အခါ သူ႔အျမင္သည္ က်ယ္ျပန္႔လာသည္။ 

          သိပၸံပညာေက်ာ္ အိုင္းစတိုင္းက သူဟာ သူလုပ္ခဲ႔တဲ႔အလုပ္ရဲ႕ ပမာဏနဲ႔ လူ႔ေလာကက သူ႔အေပၚ ကူညီပံ႔ပိုးေပးမႈရဲ႕ ပမာဏကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည္႔သည္႔အခါတိုင္း ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ရွက္မိပါရဲ႕လို႔ ေျပာဖူးပါတယ္။

          ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ နည္းနည္းပါးပါးလုပ္ျပၿပီးတာနဲ႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို မဟာကယ္တင္ရွင္ႀကီးသဖြယ္ ဂုဏ္ယူဝံ႔ၾကြားၿပီး ဆယ္သက္စားမကုန္တဲ႔ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာေတြကို တနင္႔တပိုး ဆယ္ယူတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ လူ႔ေလာကရဲ႕ေက်းဇူးကို မသိတတ္ရုံမွ်မက၊ လူ႔ေလာကအေပၚ ေက်းဇူးကန္း သစၥာေဖါက္တာအထိ၊ က်ဴးလြန္တတ္ၾကပါတယ္။ သူဟာ လူတစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ဆက္စပ္တည္ရိွေနရတဲ႔ လူ႔ေဘာင္ေလာကအစုအေဝးႀကီးကို ၿခံဳငုံျမင္ႏိုင္စြမ္း ခ်ဳိ႕တဲ႔ တဲ႔အတြက္၊ လူမႈဆက္ဆံေရး ေဖါက္ျပန္တဲ႔ ေရာဂါရွင္ေတြ ျဖစ္လာၾကကာ စင္ၾကယ္ျခင္းနဲ႔ ကင္းေဝးေနၾကရပါတယ္။ သည္လို လူေတြကို ဒႆန အျမင္မရိွသူေတြလို႔ ဆရာႀကီး အိုဗါစထရိက သတ္မွတ္ပါတယ္။

          လူတစ္ေယာက္သည္ လယ္သမားပဲလုပ္လုပ္၊ ေက်ာင္းဆရာပဲလုပ္လုပ္၊ စီးပြါးေရးသမားပဲ လုပ္လုပ္၊ စက္ျပင္ဆရာပဲလုပ္လုပ္၊ သံတမာန္ပဲလုပ္လုပ္၊ မိဘပဲလုပ္လုပ္၊ အမတ္ပဲလုပ္လုပ္ မိမိကိုယ္ကို အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ပါဝင္သြတ္သြင္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္႔အတြက္ ဒႆနအျမင္ရိွသူဟု ဆိုရပါမယ္။ ထိုသို႔ေသာ အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာ အလုပ္တို႔ကို ပီပီျပင္ျပင္လုပ္ေနသည္႔အခ်ိန္တြင္ သူသည္ အစုအစည္းတစ္ခုလုံးကို သိျမင္ေနၿပီး၊ အစုအစည္းတစ္ခုလုံး၏ အနာဂါတ္ကို တြက္ခ်က္ ေျမာ္ျမင္ေနပါသည္။ သူ၏အျပဳအမူႏွင္႔ အဖြဲ႔အစည္း၏ အနာဂါတ္ကို ဆက္စပ္သိျမင္ေနပါ၏။ 

          တစ္ဖန္လူတစ္ေယာက္သည္ စိတ္ေစတနာေကာင္းတို႔ႏွင္႔ ျပည္႔စုံေသာေၾကာင္႔ ျပႆနာတစ္ရပ္၏ အခ်က္အလက္တို႔ကို မသိပါဘဲလ်က္၊ ထိပ္တန္းႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ကၽြႏု္ပ္တို႔ ယုံၾကည္ေနတတ္ၾက၏။ ဤကဲ႔သို႔ လြဲမွားေသာယုံၾကည္ခ်က္တို႔ကို ခိုင္မာေအာင္ က်ားကန္ေပးေနသည္႔ အခ်က္ကား “ေအာင္ျမင္မႈ”ႏွင္႔ “ေကာင္းမြန္မႈ” ဆိုင္ရာ အသိအမွတ္မွားတို႔ ျဖစ္ပါ၏။ 

          လူသား၏ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ဤကဲ႔သို႔ အျမင္မွား အထင္မွားတို႔ကို ဖယ္ရွား ပစ္ရပါမည္။ ရင္႔က်က္မႈႏွင္႔ ပတ္သက္၍ မွန္မွန္ကန္ကန္ သိျမင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါမည္။ ရင္႔က်က္မႈဆိုင္ရာ ကြင္းဆက္မ်ား ဆက္စပ္ေနပုံကို သိရပါမည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔တြင္ ရိွေသာ စြမ္းအားတို႔သည္ တစ္ခုႏွင္႔တစ္ခု အျပန္အလွန္မွီခိုေနၾကသျဖင္႔ နယ္ပယ္တစ္ခုတြင္ရိွေသာ မရင္႔က်က္မႈသည္ တျခားနယ္ပယ္ရိွ မရင္႔က်က္မႈမ်ားကို တိုးပြါးေစပါသည္။ 

( ထိုထက္ပိုမို၍ အေသးစိတ္သိႏိုင္ရန္အတြက္ မူရင္းစာအုပ္ကို ဖတ္ရူႏိုင္ပါသည္။ ယခုေဖၚျပခ်က္မ်ားသည္ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ားသာျဖစ္ပါသျဖင္႔ တခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ အဆက္အစပ္မရိွျဖစ္ေနပါလိမ္႔မည္။  )